نگاهی به گذشته و چشم انداز آینده مجله اورال
نگاهی به گذشته و چشم انداز آینده مجله اورال
تیمور غزنوی
از عمر نشرات مجله اورال، بیش از یک سال میگذرد. مجله در این مدت توانسته است که با رعایت اصل روزنامهنگاری، خبر، تحلیل و تفسیر وضعیت را بر پایهی اصول و خط و مشی تعریف شدهی خویش از زاویههای گوناگون با مخاطبین خویش در میان بگذارد. اینکه مجله اورال به چه اندازه توانسته است توقعات خوانندگان خویش را بر آورده سازد و به چه میزان رضایت مندی شان را حاصل نماید، بهنظر میرسد که هنوز زود است که در این مورد قضاوت صورت گیرد و باید راههای طولانیتری را پیمود. اما صادقانه باید گفت که مجله اورال از نظریات، انتقادها و همکاریهای مخاطبین خویش بهره لازمی را برده است و چه بسا بدون انتقادها و راهنماییهای مخاطبین، پیمودن مسیر، تا اینجا اگر ناممکن نبود، شاید هم خیلی دشوار بود.
اصول نشراتی مجله اورال بر پایهی دفاع از ارزشهای حقوق بشری، عدالتخواهی، دفاع از آزادی، صلح و دموکراسی استوار است. بر همین اساس، این نشریه در طول عمر یک سال و اندی خویش، موضوعات حقوق بشری را در صدر نشرات خویش قرار داده است. پوشش خبری مجله اورال در خصوص دفاع از ارزشهای حقوق بشری و عدالت خواهی، محدود و محصور در جغرافیای مشخصی نبوده است؛ علاوه بر اینکه رویدادهای حقوق بشری از نقاط مختلف کشور را بازتاب داده است به موضوعات حقوق بشری در گوشههای جهان نیز پرداخته است. با توجه به محدودیتها و امکانات محدودی که در اختیار این نشریه قرار دارد، اما توانسته است که دستاوردها و موفقیت چشمگیری نیز داشته باشد.
کارگزاران و دستاندرکاران مجله اورال علاوه بر روزنامه نگاری آنلاین موفق شد که در این مدت، شش شماره از مجله را چاپ و به دست نشر بسپارد و شماره هفتم را نیز آماده نشر نماید. این هفت شمارهای که به دست خوانندگان عزیز رسیده است/میرسد، میتوان از آن به عنوان منبع مهم مطالعاتی استفاده کرد. هر کدام از این شمارهها با موضوعیت خاص و بهصورت ویژهنامه منتشر شدهاند که بهگونه نمونه از ویژهنامههایی در مورد مهاجرین، حقوق بشر برای هزارهها و ویژهنامه کاتب میتوان نامبرد. هر کدام این ویژهنامهها برای اهل مطالعه و تحقیق، بهعنوان یک منبع و سند معتبر مطالعاتی قابل استفاده خواهد بود.
علاوه بر آن، مجله اورال، در قسمت روزنامهنگاری آنلاین خویش نیز دستاوردها و کارکردهای چشمگیری داشته است. از آنجایی که در دنیای کنونی، روزنامهنگاری آنلاین بخش مهم اطلاع رسانی را تشکیل میدهد، مجله اورال در مدت نشرات خویش توانسته است که در میان رسانههای آنلاین جایگاهی را برای خویش تعریف نماید. ما توانستهایم که از دورترین و محروم ترین نقطه کشور اطلاع رسانی داشتهباشیم و صدای واقعی مردم را در جامعه بازتاب دهیم. بر ملا سازی فساد، کمکاریهای ادارات دولتی و بازتا دادن ناهنجاریهای اجتماعی، بخشی از رسالتهای رسانهای ما بودکه اورال توانست تااندازهای چنین موارد را افشا سازد. پیشبردن این کار، برای دستاندرکاران ما کارسادهای نبود و خبرنگاران ما را در معرض جدی خطر قرارداد. متاسفانه در این جریان دو خبرنگار ما مورد خشونتها و تهدیدهای جسمی، روانی قرار گرفت و در برابر اطلاع رسانی آنها موانع ایجاد شد. وقتی مجله اورال موفق شد زنجیره فساد در معارف از جمله در مکاتب دور دست مناطق مرکزی کشور را افشا سازد، در پی آن گزارشگر ما در کابل مورد تهدید مداوم از سوی افراد معلومالحال و مجهولالهویه قرار گرفت. این تهدیدها بهصورت پیهم ادامه یافت و در کارهای روزمره خبرنگارما در کابل مانع ایجاد کرد. علاوه بر آن، خبرنگار مجله اورال در ولایت بامیان نیز مورد خشونت قرار گرفت و پولیس بر خلاف عرف معمول این خبرنگار را بازداشت کرد. این اولین بار بود که در ولایت بامیان یک خبرنگار بهصورت آشکار از سوی پولیس بازداشت میشود اما خوشبختانه به زودی این خبرنگار ما از قید رها شد ولی یک تهدید جدی در برابر خبرنگار و خبررسانی پنداشته میشود.
مجله اورال، سال 2015 را با تمام دشواریهایش پشت سر گذشتاند و اینک سال 2016 را با ارادهی مستحکمتر آغاز کرده است. در سال جاری میلادی ما با اتکا بر همان اصول تعریف شدهی خویش برنامههای منسجمتر دیگری را نیز تعقیب میکنیم. از آنجایی که مجله اورال نشراتاش بیشتر روی فعالیتهای ارزشی حقوق بشری و فرهنگی در میان جامعه افغان در داخل کشور بهخصوص مناطق مرکزی و در جامعه افغانهای مقیم کشورهالند، تمرکز دارد، در اینجا نهادها و مراکز همکاری نیز با مجله اورال فعالیت دارد. مرکز فرهنگی کاتب در هالند، کتابخانه عامه شهید مزاری، بنیاد خیریه آگاه، آموزشگاه تخنیکی بنیاد آگاه در کابل، از نهادهای فرهنگی ــ اجتماعی اند که کارگزاران این نشریه در سال جاری خواهند کوشید در کنار فعالیتهای معمولی که در گذشته داشته است، در آینده پیش رو، فعالیتهای ارزشی، مدنی و فرهنگی این نهادها را بهصورت ویژه بازتاب دهد.
بدون شک، ما تا حد نهایت کوشیدهایم که بهصورت حرفهای در امر اطلاع رسانی بپردازیم و همیشه کوشیدهایم که کارهای بیعیب و یا حد اقل کمعیب را بیرون آوریم؛ اما صادقانه باید اعتراف کرد که کاستیهایی نیز در کار ما وجود داشته است/دارد. اداره مجله اورال از نظریات، پیشنهادات و انتقاد خوانندگان عزیز به گرمی استقبال مینماید و این امر را نقطه قوت کار خویش میپندارد.