چرا جنگ طالبان علیه زنان، جنگ علیه اسلام است؟
دوست داشته باشید یا نه، اما واقعیتها واقعیت هستند. افغانستان بدترین کشور برای زنان در جهان است. بر اساس گزارش جهانی شکاف جنسیتی ۲٠۲۲، افغانستان در صدر و پاکستان دومین کشور بد برای زنان است.
متأسفانه رژیم طالبان در افغانستان اکنون از اسلام به عنوان سلاحی در برابر جنگ علیه زنان استفاده میکند. آنها حتی ورود زنان در پارکها را ممنوع کردهاند. حتی مادران نمیتوانند فرزندان خود را در پارکهای عمومی همراهی کنند. زنان دیگر اجازه ندارند در سازمانهای غیردولتی کار کنند، در دانشگاهها هم ممنوع هستند. این محدودیتها باعث ایجاد اختلاف در میان صفوف طالبان میشود اما، رهبری آنها به حرف کسی گوش نمیدهد.
پاکستانیها زنانی مانند:" بینظیر بوتو و ملاله یوسفزی" دارند که نمادهای مقاومت در برابر افراطگرایی هستند. اکنون بسیاری از زنان در افغانستان برای به چالشکشیدن طالبان بیرون میآیند.
در آخرین هفته دسامبر ۲٠۲۲، یک دختر شجاع افغانستانی به تنهایی ثابت کرد که ممنوعیت تحصیل زنان توسط طالبان در واقع جنگی علیه اسلام است. مروه ۱۸ ساله، هفته گذشته در ورودی دانشگاه کابل ایستاده بود و پلاکاردی را در دست داشت که فقط یک کلمه به زبان عربی" اقرا" به معنای" بخوان" در آن درج شده بود. این کلمه، فرمانی است که بر همه مسلمانان مقرر شده بود.
این دختر شجاع افغانستانی از شبه نظامیان مسلح میخواست؛ کلمهی که خداوند بر پیامبر مسلمانان نازل شده است را بخوانند. طالبان عصبانی شدند و پلاکارد را از دختر گرفتند. خواهرش از این تظاهرات انفرادی عکس گرفت و در اختیار بسیاری از خبرنگاران در کابل قرار داد.
او بعداً به بیبیسی گفت:" خدا به ما حق آموزش داده است. ما باید از خدا بترسیم نه از طالبان که میخواهند حق ما را بگیرند. شجاعت مروه مرا به یاد قهرمانی در تاریخ افغانستان انداخت، نام او ملالی بود. او هم ۱۸ سال سن داشت. او نقش مهمی در شکست ارتش بریتانیا در جنگ دوم انگلیس و افغانستان در سال ۱۸۸٠ ایفا کرد. ملالی از میوند با در دست داشتن یک پرچم، نیروهای افغانستانی را علیه بریتانیاییها رهبری کرد. مروه با در دست داشتن پلاکارد ترس از طالبان را شکست داد.
مروه تنها کسی نیست که طالبان را به چالش کشیده است. شمار زیادی از زنان تظاهرات کردند و علیه طالبان سخنرانی کردند.
صدها دانشجو و استاد از طبقهی مرد، علناً با آخرین محدودیتها مخالفت میکنند. اسماعیل مشعل، استاد دانشگاه، مدرک اصلی خود را در یک برنامه زنده تلویزیونی در اعتراض به ممنوعیت تحصیل زنان توسط طالبان پاره کرد.
بسیاری از علمای دینی افغانستان برای پایان دادن به ممنوعیت تحصیل دختران صدای خود را بلند کردهاند. بسیاری از احزاب مذهبی در پاکستان پس از تسلط طالبان بر کابل در ماه اگست ۲٠۲۱ به آنها تبریک گفتند. اکنون این احزاب از طالبان ناراضی هستند و از آنها میخواهند که در ممنوعیت تحصیل زنان تجدید نظر کنند.
طالبان در جنگ علیه زنان نه تنها از سوی افغانستانیها، بلکه از سراسر جهان اسلام و شورای امنیت سازمان ملل متحد با محکومیتهایی روبرو هستند. سازمان همکاری اسلامی (OIC) با عضویت ۵۷ کشور، دومین سازمان بزرگ پس از سازمان ملل متحد است. این نهاد از طالبان خواست تا در مورد ممنوعیت غیر اسلامی تحصیل زنان تجدید نظر کنند و کمپینی را برای آموزش اسلام واقعی به طالبان راه اندازی کرد که آموزش زنان را تشویق میکند.
دبیرکل سازمان همکاری اسلامی خواستار یک کمپین جهانی برای متحد کردن همه کشورهای مسلمان علیه ممنوعیت تحصیل زنان توسط طالبان شد. امام اعظم دانشگاه الازهر مصر اعلام کرد که ممنوعیت تحصیل زنان توسط طالبان با شریعت اسلام در تضاد است.
پاکستان تا سال گذشته برای به رسمیت شناختن رژیم طالبان در سطح بین المللی لابی میکرد اما، اکنون پاکستان مجبور است به صداهایی بپیوندد که از طالبان میخواهند تا ممنوعیت تحصیل زنان را لغو کنند. قطر که در طول جنگ افغانستان میزبان رهبران طالبان در تبعید بود، نگرانی عمیق خود را از ممنوعیت کار زنان افغانستانی در سازمانهای غیردولتی ابراز کرده است.
من با بسیاری از مقامات طالبان در کابل صحبت کردم و پرسیدم چرا آنها افغانستان را از کل جهان اسلام منزوی میکنند؟
طالبان گیج و دو دل به نظر میرسیدند. یکی از مقامات طالبان به من گفت که آنها مخالف تحصیل زنان نیستند. او مدعی شد که خواهرش در یکی از دانشگاههای پاکستان تحصیل میکند. او اشارهی به معاون وزیر خارجه طالبان داد که از تحصیل دختران حمایت میکرد. او گفت که آنها در واقع از طرح داعش برای حمله به دانشجویان دختر در دانشگاههای مختلف مطلع شدند، به همین دلیل حضور زنان را در دانشگاهها ممنوع کردند. از او پرسیدم که چرا طالبان در ماه مارچ سال گذشته تحصیل دختران بالای صنف ششم را ممنوع کردند. او جوابی نداشت. سکوت او تأیید کرد که اختلافات داخلی در درون طالبان وجود دارد که منجر به ممنوعیت آن شد.
یکی دیگر از منابع طالبان از ممنوعیت تحصیل زنان دفاع کرد. او گفت پاکستان یا عربستان سعودی حق دخالت در سیستم آموزشی ما را ندارند. وی گفت: "طالبان مخالف آموزش نیستند، آنها با آموزش غربی مخالف هستند که غیراسلامی است." من به او گفتم که افغانستان در حال حاضر کمبود داکتر زن دارد و اگر آنها به مخالفت با تحصیل زنان در دانشگاههای پزشکی ادامه دهند، دیگر پزشک زن در افغانستان باقی نمیماند و زنان مجبور میشوند به پزشکان مرد مراجعه کنند. مقام طالبان لال بود.
یک روزنامه نگار افغانستانی مستقر در کابل ادعای بسیار جالبی کرد. او گفت که طالبان بسیار باهوش هستند. آنها عمداً محدودیتهایی را برای زنان اعمال کردند تا توجه بین المللی را جلب کنند. آنها ممکن است ممنوعیت تحصیل زنان را با کمی استراحت لغو کنند. من مطمئن هستم که این تاکتیکها نه تنها در جامعه افغانستان بلکه در جهان اسلام نیز طالبان را بیش از پیش منزوی خواهد کرد. من تعدادی از دانشجویان دختر افغانستانی را میشناسم که به شدت در تلاش برای گرفتن پذیرش در برخی از دانشگاههای پاکستان برای ادامه تحصیل هستند.
پاکستان اخیراً ۴۵٠٠ بورسیه تحصیلی به دانشجویان افغانستانی اعطا کرده است. اکثریت این دانشآموزان پسر هستند. پاکستان و سایر کشورهای منطقه باید آن دسته از دانشآموزان دختر افغانستانی را که اخیراً با ممنوعیت مواجه شدهاند، تسهیل کنند. اولویت باید به دانشجویان پزشکی داده شود زیرا زنان افغانستان به دلیل کمبود امکانات صحی با چالشهای شدیدی روبرو هستند.
یک میلیاردر اماراتی به ۱٠٠ دانشآموز دختر افغانستانی پیشنهاد داد تا تحصیلات خود را در دبی تکمیل کنند. این پیشنهاد مایهی شرمساری طالبان است. متحدان پاکستانی آنها چند سال پیش جنگ مشابهی را علیه آموزش زنان آغاز کردند. آنها صدها مکاتب دخترانه را بمباران کردند اما، در نهایت شکست خوردند. این مسئولیت کشورهای مسلمان است که در سال ۲٠۲۳ طالبان را مجبور به توقف جنگ علیه زنان کنند زیرا پیامبر اکرم آنها میفرماید: "جستجوی دانش برای هر مرد و زن مسلمان واجب است". طالبان دیگر با آمریکا نمیجنگند، آنها دیگر با مسلمانان نمیجنگند و سیاستهای آنها از سوی ۵۷ کشور مسلمان رد شده است.
اگر کشورهای مسلمان نتوانند از حق تحصیل زنان در افغانستان محافظت کنند، افراطگرایان ممکن است دوباره به مکاتب دخترانه، نه تنها در پاکستان بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر که در آن افراطگرایی مذهبی، مانند آتش جنگل در حال گسترش است، بازگردند.