فرخنده، قربانی شایعه و تكفير

در جامعه ی بسته و سنتی، جامعه ای که آگاهی در آن کمتر حاکمیت دارد و همچنان جامعه ای که نظام دیکتاتوری در آن حاکم است، شایعه و افترا نقش مهمی را در سمت و سو دهی ذهنیت اجتماعی بازی می کند. در این گونه جوامع، حرکت ها و کنش های اجتماعی بر اساس آگاهی جمعی صورت نمی گیرد، بلکه فرد و گروه است که به طور سازمان یافته و به نفع خود مسیرحرکت های اجتماعی را تعیین می کنند. در این گونه جوامع، شایعات به طور سازمان یافته در میان مردم پخش می شود. کوشش می شود که مردم از آگاهی و حقایق دور نگهداشته شوند و نیز ذهنیت دهی مردم به طور سازمان یافته به نفع فرد، گروه و یا هم نظام حاکم جهت دهی می شود.حتا افراد خبره و آگاه نیز در این نوع جامعه در دام شایعات می افتند و بیشتر از حقایق به شایعات ارج می نهند. بازیگران سیاست، افراد و گروه های جاه طلب در تلاشند که افراد جامعه را بیشتر احساساتی نگهدارند، از عقلانیت اجتماعی جلوگیری می کنند و از این احساسات مردم موج سواری می کنند.

در جامعه ای که ما زیست داریم، سخت سنتی است و آگاهی در میان مردم نقش کمتری دارد. شایعه و افترا، قربانیان بی شماری از مردم گرفته است. آگاهی ما در گرو پیش قراول و یک فرد جامعه است. سر تا پا فرمانبردار هستیم؛ هر آنچه آن شخص می گوید بدون چون و چرا به آن اعتماد کرده و در پی آن روان می شویم. افرادی به نام ملا، مولوی، آخوند، عالم دینی، رییس قبیله؛ مسیر حرکت و سرنوشت جمعی مردم را تعیین می کنند و در ذهنیت دهی اجتماعی، نقش بازی می کنند. اعتماد بیش از حد و بدون چون و چرای مردم در عوض قانون به این افراد، تاوان هنگفتی را برشانه های مردم گذاشته است. دشوار است که به این سادگی خود را از زیر سایه ی سنگین آن بدر کنیم!

جنگ، قتل، کشتار و خونریزی، سال هاست که در این سرزمین جاری است. فتوا و تکفیر بازار پر رونقی داشته است. هر کس به زعم خود و به نفع خویش آیه های قرآن شريف و حدیث پیغمبر (ص) را تفسیر و استفاده کرده اند. کسی هم در مقابل این تفاسیر و خودپردازی ها جرئت ایستادن را به خود نداده است. از آیه و حدیث به عنوان سلاح آتشین برای گرفتن جان استفاده شده است. جنگ های ویرانگر دیروز و آدم کشی های امروز همه با استفاده از همین آیه و حدیث به عنوان سلاح های آتشین ممکن شده است. آدم کشی به یک قاعده ی معمولی زندگی مردم مبدل گشته است. در آخرین روزهای سال93، فرخنده ی 27 ساله، در زیارت شاه دوشمشیره ی کابل، قربانی همین شایعه و تكفير شد. او با پخش شایعه ی سوختاندن قرآن شريف، سوختانده شد. در زیر ضربات مشت و لگدجان داد، پیکرش پاره پاره شد، سوختانده شد و خاکسترش باد هوا شد. همه به ترغیب تفسیر خودیِ آیه و حدیث توسط ملا، بخاطر آدم کشی گرد آمدند، شکنجه و کشتار را نظاره کردند و بخاطر رسیدن به بهشت، مشت و لگد و سنگ زدند و جان یک انسان را گرفتند. موج سواران دینی مانند برخي ها كه چهره شان در آن روز خوبتر آشكار شد، سالهاست دنیای مردم را می گیرد تا به آن ها آخرت عطا نماید،فریاد به به و چهچه در توصیف آدم کشان سر داد و از آدم کشی بیشتر هشدار داد.

در جامعه ما که اکثرا از کتاب و کتابخوانی دوریم؛ اکثرا آگاهی جمعی ما برحول همان آگاهی ملا و عالم دینی با سواد یا بی سواد ما و مصلحت های ارباب قبیله ای مان می چرخد. اینها هستند که سرنوشت ما را رقم می زنند. گره مشکل ما و مریضی مان با خط کردن آن ها بر روی کاغذ و به گردن آویختن ما حل می شود. در تمامی منازعات؛ فتوا و دستور آن ها وجود دارد. همین فتواها و دستورهاست که تعدادی را در جمع گورنشینان و تعدادی را در جمع کاخ نشینان می رسانند. حکم ملا و عالم دینی در حل مساله و منازعه اکثرا بدون دانستن چرایی مساله صادر می شود. محکمه ملا و ارباب قبیله محکمه مصلحتی است. حکم آن ها براساس وزن افراد در گیرمنازعات صورت می گیرد. یکی از علت های افزایش قتل و کشتار، جرم و جنایت و بی پروایی در این مورد، موجودیت همین محکمه های مصلحتی و خودسر توسط ملاها، عالمان دینی و اربابان قریه است. همین مصلحت بینی و خیر اندیشی افراد با نفوذ جامعه است که به اندک ترین بهانه، بدون هیچ هراس و بیم، قتل و جنایت صورت می گیرد و بر تمامی جنایت ها به خاطرمصلحت ها و در نطر داشت آبرو و حیثیت، از سوی ملا و ریش سفید قبیله سرپوش گذاری می شود. قربانیان زیادی هستند که به اندک ترین بهانه به قتل رسیده اند، جنازه های شان در میان چاه، آشغال دانی، صحرا و آب های رودخانه ها انداخته شده اند، اما به خاطر مصلحت اندیشی و خیر اندیشی ریش سفیدان قوم و عالم دینی کسی در مورد این جنایات، لب به سخن نگشوده اند. اما افشای قتل فجیع فرخنده که وجدان ها را تکان داد، بر اساس فخر فروشی آدم کشان صورت گرفت. این آدم کشان عکس و فیلم قتل فجیع فرخنده را در صفحه حساب کاربری فیسبوک خود پست کردند و از شرکت خود در این خون آشامی با افتخار یاد کردند و سر انجام خود شان در دام افتادند. آنچه اکنون مهم است این است که باید در بازار فتوا دهی و محکمه های خودساخته ریش سفید و ملا نقطه پایان گذاشته شود. به حیات و امنیت مردم ارزش داده شود و دست مفتی هاي خود خوانده از زندگی مردم کوتاه ساخته شود تا جلو فاجعه و کشتار گرفته شود.