یک سال پس از سقوط کابل، عواقب خروج در متن جدال های انتخاباتی در امریکا

یک سال پس از خروج پر فراز و نشیب و مرگبار آمریکا از افغانستان، ارزیابی‌ها درباره تأثیر آن  و عمدتاً در متن رقابت های  حزبی در امریکا مبدل شده است. در متن این بحث ها منتقدان تخلیه ای  بیش از 120000 نفر افغانستانی و دیگران در اگست 2021 به عنوان برنامه ریزی ضعیف و بد محکوم گردیده است. منتقدین می گویند که عقب نشینی کامل نیروهای آمریکایی در را به روی تجدید حیات شبه نظامیان القاعده و دولت اسلامی در کشور باز کرد. و  در این بحث ها گفته می شوند که خروج، نشان دهنده عدم تعهد ایالات متحده به خاورمیانه گسترده و عدم تمایل این کشور برای ایستادن در کنار یک شریک نیازمند است.

در عین حال حامیان خروج که اغلب هوادارانی حکومت جوبایدن رییس جمهوری هستن می گویند که زمان پایان دادن به طولانی ترین جنگ آمریکا فرا رسیده بود  و باقی ماندن نیروها در افغانستان جان آنها را به خطر می انداخت و سود چندانی نداشت. آنها می گویند که زمان آن رسیده است که مردم افغانستان مسئولیت کشور و امنیت آن را بر عهده بگیرند تا ایالات متحده بتواند بر تهدیدهای چین و روسیه و سایر موضوعات مهم مانند تغییرات آب و هوا و همه گیری تمرکز کند.

اما آنچه مسلم است این است که حکومت افغانستان به دست طالبان سقوط کرد، صدها افغانستانی که در طول جنگ از آمریکا حمایت کردند با ترس انتقام عقب ماندند و رهبر القاعده در کابل پناهگاهی یافت.

در جبهه سیاسی امریکا، عقب نشینی از افغانستان نقطه عطفی برای رئیس جمهور جو بایدن بود. محبوبیت بالای او با مشاهده تصاویر هولناکی از افغانستانی های ناامید در فرودگاه کابل، همچنین نیروهای آمریکایی و غیرنظامیان افغانستانی که در یک حمله انتحاری کشته شدند، و در عین زمان یک خانواده بی گناه افغانستانی به اشتباه هدف حمله هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی قرار گرفت و کشته شدند، لذاست که محبوبیت جوباید، در میان امریکایی ها شروع به کاهش کرد.

اکنون، یک سال پس از خروج آخرین نیروها از افغانستان  و با نزدیک شدن به انتخابات میان دوره ای در امریک،  کاخ سفید، جمهوری خواهان کنگره و تحلیلگران خارجی نظرات خود را در مورد خروج و تأثیر آن ارائه و زوایایی این کارزار را موشگافی می کنند.

نگاهی به آنچه می گویند:

آنچه که دولت بایدن می گوید

زمانی که بایدن به قدرت رسید، ایالات متحده قبلاً به توافق خروجی که بین طالبان و سلف او دونالد ترامپ حاصل شده بود. بسیاری از رهبران حزب جمهوری خواه مانند رهبر اقلیت مجلس نمایندگان، کوین مک کارتی، این توافق را ستودند، در حالی که دیگران از جمله رهبر اکثریت وقت سنا، میچ مک کانل  آن را کوته بینانه خواند.

بایدن در آن زمان از عقب نشینی حمایت کرد و همچنان از آن دفاع می کند. او می گوید که ایالات متحده به هدف خود در افغانستان دست یافته است. جلوگیری از برنامه ریزی القاعده و راه اندازی مجدد حملات علیه ایالات متحده از داخل کشور. وی گفت که نبرد نامحدود در جنگ به نفع منافع ملی آمریکا نیست، و در عوض ایالات متحده یک قابلیت "بر فراز افق" را توسعه خواهد داد تا تهدید ترور را زیر نظر داشته باشد و در صورت نیاز آن را از بین ببرد. او گفت که ایالات متحده نباید در نبردهای نا تمام همچنان 20 سال آینده بجنگد.

امروز، دولت و وزارت دفاع آن، اجرای عقب نشینی،  بزرگترین تخلیه هوایی در تاریخ ایالات متحده  را به عنوان موفقیت آمیز در شرایط فوق العاده خطرناک و پویا ستایش می کنند. اما ایالات متحده همچنین حمله هواپیماهای بدون سرنشین به غیرنظامیان افغانستانی را یک اشتباه غم انگیز خوانده است.

کاخ سفید روز یکشنبه بخش‌هایی از خلاصه ارزیابی اطلاعاتی طبقه‌بندی نشده را منتشر کرد که در آن به این نتیجه رسیدند که القاعده بازسازی نشده و توانایی حمله به ایالات متحده از افغانستان را ندارد. و استدلال می‌کند که حمله هوایی موفقیت‌آمیز ماه گذشته که ایمن الظواهری رهبر القاعده را در یک خانه امن در کابل کشت، دلیلی است که ایالات متحده می‌تواند تهدیدات تروریستی در افغانستان را نظارت و از بین ببرد.

آنچه که جمهوری خواهان می گویند

اقلیت جمهوری خواه در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان این هفته گزارشی  مفصل را منتشر کرد که در آن گفت که این تخلیه برنامه ریزی ضعیفی داشت، عملکرد ضعیفی داشت و با تاخیر مواجه بود. این سازمان گفت که سازماندهی ضعیف باعث شده است که بسیاری از افراد بالقوه تخلیه نتوانند به فرودگاه و هواپیماهایی که به سرعت در حال حرکت هستند برسند.

این گزارش خاطرنشان کرد که گروه‌های خارجی، از جمله نیروهای نظامی سابق که با مترجمان افغانستانی و دیگران کار کرده بودند، شروع به هماهنگی شبکه‌های خود برای بیرون راندن مردم کردند. و همچنین گفته شده است که برخی از کماندوهای افغانستانی که نمی توانستند سوار هواپیماهای آمریکایی شوند به ایران گریختند، جایی که در صورت دستگیری ممکن است تهدید امنیتی برای ایالات متحده مطرح باشد.

این گزارش یافته های جدید کمی داشت، اما بر هرج و مرج ناشی از عقب نشینی و شکایاتی که وزارت امور خارجه برای درخواست کمک نظامی برای روند خروج بیش از حد منتظر ماند، تاکید کرد. همچنین ادعا شد  که اطمینان بایدن مبنی بر اینکه القاعده اجازه تشکیل مجدد را نخواهد داشت، با ظهور و کشته شدن ایمن الظواهری، آشکارا اشتباه است، زیرا ظواهری در یکی از محله های کابل زندگی می کرد.

منتقدان همچنین تصمیم برای عقب نشینی کامل از افغانستان را زیر سوال می برند و خاطرنشان می کنند که در ابتدا ارتش این بحث را داشت که حدود 2500 نیرو را همراه با چند هزار نیروی ناتو در زمین نگه دارند. در نهایت، با بدتر شدن شرایط در افغانستان، رهبران پنتاگون به این نتیجه رسیدند که پاکسازی طالبان از کابل و بازپس‌گیری زمین‌ها می‌تواند به 20000 سرباز نیاز داشته باشد و ممکن است به قیمت جان بسیاری از مردم تمام شود. بنابراین آنها عقب نشینی کامل را تا 31 اگست تایید کردند.

آنچه دیگران می گویند

جنرال بازنشسته فرانک مک کنزی، که به عنوان افسر ارشد نظامی خاورمیانه بر این عقب نشینی نظارت می کرد، گفت که از مردمی که ایالات متحده نتوانست آنها را بیرون کند، از جمله افغانستانی هایی که با سربازان آنجا کار می کردند، "بسیار تلخ" متأسف است.

او گفت: "من معتقدم ما همه آمریکایی‌هایی را که می‌خواستند بیرون بیایند، بیرون آوردیم. اگر کسی می‌ماند، دلیلی وجود داشت که می‌خواست بماند."

او گفت اما بزرگترین نگرانی او این است که القاعده، شبه نظامیان دولت اسلامی یا سایر شورشیان وابسته بتوانند از پناهگاهی در افغانستان حمله ای علیه ایالات متحده ایجاد کنند. حمله سیا که منجر به کشته شدن ظواهری شد، نشان می‌دهد که ایالات متحده می‌تواند تهدیدات را شناسایی کرده و به دنبال آن خواهد رفت، اما همچنین تأکید می‌کند که این یک کار بسیار نادر و دشوار است. وی همچنین گفت که تلاش ها برای ایجاد کمپ های آموزشی تروریست ها در افغانستان آغاز شده است.

رایان کراکر، سفیر سابق ایالات متحده در افغانستان، روز سه‌شنبه گفت که او و دیگران «از همان ابتدا هشدار دادند که اگر طالبان بتوانند دوباره به قدرت برسند، القاعده را با خود خواهند آورد». بنابراین، با وجود وعده‌های طالبان مبنی بر عدم پناه دادن به تروریست‌ها، آنها القاعده را بازگردانده‌اند.

کراکر، مک کنزی و دیگران همچنین به آنچه که به گفته آنها تضعیف قابل پیش بینی حقوق زنان، گرسنگی گسترده و سایر مشکلات طالبان در اداره دولت است اشاره می کنند.

رهبران نظامی همچنین برای حمایت از متحدانی در خاورمیانه تلاش می کنند که اکنون تعهد آمریکا به منطقه را زیر سوال می برند. آنها گزارش‌های مداومی را در مورد تمرکز فزاینده آمریکا بر تهدیدهای چین در حال ظهور و روسیه متجاوز می‌بینند و شاهد خروج کشتی‌ها و دارایی‌های نظامی هستند. و آنها نگرانند که در صورت افزایش مجدد تهدیدات از سوی ایران، ایالات متحده آنجا نباشد.

جنرال بازنشسته ارتش، مایکل ناگاتا، در جریان رویدادی در روز دوشنبه در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی گفت: «ما به مردم و ملت‌های سراسر جهان دلیل قابل‌توجهی داده‌ایم که دیگر به ما اعتماد نکنند». برای اینکه بتوانیم در رقابتی که با بازیگرانی مانند روسیه، چین، ایران، کره شمالی برگزار می‌کنیم، به جایگاه مناسبی برسیم، این زمان بسیار بدی است که مردم به ما اعتماد نکنند.»