

تلاشی خانهها سبب وحشت شدید مردم شدهاند؛ مرور دیدگاههای صاحبنظران ـ مجلهی اورال
جنگجویان طالبان در سومین روز متوالی به خانههای باشندگان شمال و غرب کابل وارد شده و به جستجو پرداختهاند. ورود افراد مسلح با همراه داشتن انواع جنگافزار و چهرههای خشن و وحشتناک سبب وحشت شدید شهروندان کابل شده است. این وضعیت سبب شده است که مردم در ترس و اضطراب شدید به سر ببرند.
رحیمه (مستعار)، خانم خانه به مجلهی اورال میگوید: "دیروز وقتی خبر شدم که طالبان به خانهها داخل میشوند و تلاشی میکنند. خود را کنترل نتوانستم و از ترس شدید، بیهوش شدم. فرزندانم با دیدن وضعیت من نیز به شدت ترسیده بودند. حالا هر لحظه در ترس و لرز به سر میبرم. احساس میکنم شاید همین لحظه طالبان وارد خانه ام شوند."
این وضعیت ویژهی رحیمه نیست. همه خرد و کلان همه در مورد تلاشی خانهها توسط طالبان با همدیگر صحبت میکنند. آشفتگی و وحشت را به وضوح در چهرهی هر باشندهی کابل دید. حتا این موضوع کودکان را هراسان کرده است.
در همین حال نماینده اتحادیه اروپا خواستار توقف فوری تفتیش خانهها شده و به طالبان گفته است که "با وجود جنگ پوتین در اوکراین" طالبان را "زیرنظر" داریم.
اندریاس وان برندت، نماینده اتحادیه اروپا در کابل در توییتی نوشته است: "آزارها، تفتیش خانهها، دستگیریها و خشونت علیه افرادی از اقوام مختلف و زنان جنایت است و باید فورا متوقف شود. با وجود جنگ پوتین، شما را زیرنظر داریم!"
امرالله صالح، معاون اشرفغنی رئیسجمهور فراری و؟مخلوع افغانستان در یک پست تازه چنین نوشته است:
"از جناب اندریاس ون برانت، سفیر و نمایندهی اتحادیه اروپا بهخاطر اینکه تلاشی خانهبهخانه، دستگیریها، خشونت محاسبهشده علیه اقوام مشخص و زنان را جنایت خطاب کرده و به طالب هشدار داده است، ابراز سپاس و قدردانی مینمایم. موصوف در صفحه رسمی توئیتر اتحادیه اروپا خطاب به ملیشههای طالب گفته است که تحولات در بقیه نقاط جهان چشم ما را از رفتار شما دور نمیسازد. در عین حال از رسانههای واقعاً آزاد که بدون هراس این رفتار وحشیانه گروه طالب را بازتاب دادند ابراز سپاس مینمایم. ملیشههای بیتعلیم و درندهصفت طالب با بیحرمتی به حریم خصوصی مردم در بسا موارد طلا، پول نقد، تیلفونهای با ارزش و موتر های شخصی مردم را با خود بردهاند. به جز از دو نفر کارمند اناثیه آنهم بصورت نمایشی در هیچ یک از تلاشیهای یاد شده، زنان حضور نداشتند. بیحرمتی به حریم شخصی مردم و دستاندازی به رخت و کالای زن در تاریخ ما بدعت بوده است. در بدترین حالات جنگی هیچ یک از گروههای متخاصم در گذشته به این رفتار غیرانسانی و ضد کرامت انسانی متوسل نشده بودند. من با دهها خانواده از متضررین صحبت مستقیم داشتم. یکی از جوانان برایم گفت که زنان دهکدهی ما فیصله کردهاند که لاکت و انگشتر خود را بفروشند و مقاومت را حمایت نمایند. با هر دسیسه و جنایت که طالب در برابر مردم بهخاطر سرکوب مقاومت متوسل میشود هویت ایستادگی و حس مبارزه بهخصوص مبارزه و مقاومت مسلحانه در برابر این گروه جاهل افزایش مییابد. پیروزی ما حتمی است و مقاومت نیاز ملی است."
باری سلام دیپلمات پیشین افغانستان در مورد بازرسی خانهها توسط جنگجویان طالبان گفته است:
"در حال حاضر، هیچ تهدید نظامی در کابل متوجه طالب نیست! اما طالبان میترسند. چرا؟ چون هیچ نسبتی از دید اجتماعی و روانی با شهرنشینان کابل ندارند. فراتر از آن، اقوام غیرپشتون را به چشم دشمن و غیرخودی مینگرند. اما تجاوز بر حریم خصوصی خانوادههای عزتمند کابلی و ترور روانی شهروندان جز برانگیختن نفرت مردم و کوتاهشدن عمر سیاسی طالبان پیامدی ندارد. هیچ نیرویی در برابر ارادهٔ جمعی مردم تاب نخواهد آورد."
موسا ظفر نویسنده و تحلیلگر امور اجتماعی در مورد پیامدهای چنین برخوردهای طالبان مسلح در صفحهاش نوشته و هشدار میدهد:
"یک قضیه تلفات ملکی را بررسی میکردم. نیروهای آمریکایی سه نفر را در جریان تلاشی شبانه در لغمان کشته بودند.
وقتی رفتم جسدها را ببینم، کودکان افراد کشتهشده دور اجساد جمع شده بودند. کودک پنج-شش سالهای دستش را بر صورت پدرش میکشید و با چشمان سنگشدهاش به هر کس خیره میشد.
کسی به فکر آن کودک نبود اما او همه را زیر نظر داشت. هر ثانیه را در مغزش ثبت میکرد. آخرین تصویر پدرش را در ذهنش حک میکرد. کلمات را حفظ میکرد. پی برده بود که آمریکاییها پدرش را کشته است چون هر کسی آنجا بود «آمیرکاییانو- آمیرکاییانو» میگفت.
این کودک بظاهر بیخطر و نفهم اما قرار بود خار چشم آمریکا شود. ده سال وقت کار داشت تا به یک جنگجو تبدیل شود. به جنگجویی که با آمریکا پدرکشتگی داشت. به آدمی تبدیل میشد که از پراندن پلی که توسط آمریکاییها ساخته شده بود احساس آرامش میکرد. کسی میشد که نه تنها غرب، که ارزشهای غربی را نیز قاتل پدرش میشمرد. فقط ده سال کار داشت.
تلاشی امروز خانههای تاجیکان فقط تلاشی نیست. تحقیر است. لگدمال کردن عکس پدربزرگ فقط پاره شدن کاغذ نیست، پاره شدن احساسات است. خندیدن بر لباس زنانه برای طالب تفریح است، برای کودک ده ساله صاحبخانه اعلان جنگ.
کودکی که امروز در پهپاد کوچکش کامره نصب میکند و برای تفریح از کوچه عکس میگیرد فردا آن را از مواد منفجره پر میکند و بر فرق طالب میکوبد. این دشمنی و کین سر طالب را خواهد خورد."
سیدآقا حسین سانچارکی، معین پیشین وزارت اطلاعات و فرهنگ با انتقاد شدید از این روند، سوالاتی جدی را مطرح کرده است:
"آقای مجاهد چرا این همه دروغ می گویید؟!
شما امروز گفتید که تلاشی خانه ها با حضور صاحب خانه، وکیل گذر و ملا امام مسجد صورت می گیرد، در هجوم به خانه من، نه من به عنوان صاحب خانه حضور داشتم و نه وکیل گذر و نه ملا امام مسجد.
قفل دروازهٔ خانه من را به حکم کدام محکمه شرعی و قضایی شکستاندید؟
دروازهٔ اتاق خواب مرا که خصوصی ترین حریم شخصی است، چرا شکستاندید؟
اسباب و اثاثیهٔ منزل را چرا در هم ریخته و همه چیز را زیر و رو کردید؟
سیف خانه را به عنوان این که داخل آن پول وجود دارد، چرا دستور دادید که به حوزه انتقال، شکستانده یا باز شود؟
آیا ملکیت شخصی، حریم خصوصی و اموال شخصی برای شما که خودرا مجری شریعت می دانید قابل احترام هست یانه؟
شما با این نحوه هجوم و لشکر کشی نه تنها پشت سرتان، دروازه های شکسته و اسباب درهم ریخته به جا گذاشتید بلکه همسایگان را در ترس و وحشت فرو بردید، این نحوه برخورد در کدام دین و شریعت جایز است؟
شما دنبال سلاح می گشتید اما چرا می خواستید سیف را به حوزه انتقال دهید؟ آیا مال شخصی مردم از نظر شما حلال و غنیمت جنگی است؟
تا زمانی که من کلید سیف را از طریق تلفن به افراد شما نشان دادم و از خالی بودن آن مطمئن شدید، دست از سر آن بر داشتید.
آقای مجاهد من یک فرهنگی و اهل رسانه ام و هیچ نقشی در جنگ و نظامی گری نداشته ام اما همواره از حقوق مردم، دموکراسی، آزادی بیان و آشتی و صلح حمایت کرده ام، از عملکرد شما به عنوان خشن ترین اعمال ضد اسلامی در انجام ترور و وحشت و آدمکشی با صراحت انتقاد کرده ام، و سال های زیادی در همانجایی که اکنون شما نشسته اید، به رسانه ها و آزادی بیان کمک و از حقوق خبرنگاران و گردش آزاد اطلاعات در جامعه حمایت نموده ام اما شما اکنون، از همین چوکی و موقف، شدید ترین محدودیت هارا علیه آزادی بیان، محرومیت زنان از کار و اشتغال، خانه نشین ساختن خبرنگاران و هنرمندان زن و ترویج فضای رعب و وحشت اعمال کرده اید. شما امروز در بیانات خود ابتدایی ترین حقوق شهروندی را که آزادی گشت و گذار و سفر در داخل و خارج کشور است از مردم سلب کردید. شما چرا مخالف روح شریعت عمل می کنید و چرا این همه دروغ می گویید؟!"
جستجوی خانههای باشندگان کابل و برخی ولایات همجوار آن سبب ایجاد رعب و وحشت شدید بین مردم شدهاست. اگر این روند متوقف نشود، تنفر مردم بر جنگجویان طالبان بیشازپیش اوج خواهند گرفت و بیاعتمادی بیپیشینه را بین مردم و طالبان به میان خواهد آورد.