

آموزش زنان در دورة مجاهدین (1992ـ1996 م)
ایستادگی و جهاد مردم افغانستان، در برابر تجاوز ارتش سرخ شوروی سابق و حکومت دستنشانده و مورد حمایت آن، هر روز گسترش و توسعه مییافت و زمینههای پیشروی مجاهدین به سمت کابل را فراهم میساخت. تا اینکه سرانجام در 8 ثور (اردیبهشت) 1371 شمسی برابر با 1992 میلادی، دولت کمونیستی دکتر نجیب الله سقوط نمود و کابل به دست مجاهدین افتاد. ارمغان و دستاورد ورود گروههای مختلف و معارض مجاهدین به شهر کابل، تحمیل یک دهه جنگ خونین بر مردم مظلوم و ستمدیدة افغانستان بهویژه مردم کابل بود.
شدت جنگ میان گروههای قومیِ رقیب و فقدان امنیت، موجب گردید که آموزش و معارف کشور شدیداً دچار آسیب شود؛ زیرا دروازههای مدارس، مکاتب و دانشگاهها مسدود شد، تعداد زیادی از دانشجویان از دانشکدهها و دانشگاهها بیرون رفته و ترک تحصیل نمودند. علاوه بر شهر کابل، در سایر ولایات نیز به دلیل ناامنی و نابسامانی، آموزش و تحصیل بهویژه آموزش دختران با مشکل بسیار جدی مواجه گردید.
در مجموع، میتوان گفت که در این دوره، معارف و آموزش در سایر ولایات، بهتر از شهر کابل بود؛ چرا که اکثر جنگها در کابل که پایتخت کشور و مرکز قدرت است، جریان داشت درحالیکه در ولایات دیگر، ناامنی و درگیری بهشدت درگیری کابل نمیرسید. برخی گزارشها حاکی از آن است که در سال 1372 ش، تعداد شاگردان مکاتب به 644,000 نفر رسیده بود که تنها 74670 نفر آنها را دانش آموزان دختر تشکیل میدادند. شمار معلمین در این سال به 23000 نفر میرسید که 7500 نفر آنها زن بودند. در سال تحصیلی 73ـ1374 ش، تعداد متعلمین مکاتب ابتدایی 628,660 نفر بوده است که تعداد 168,820 آنان دختر بودهاند. در همین سال تحصیلی، تعداد شاگردان مکاتب ثانوی و لیسه به 282,340 رسید که سهم دختران تنها 85,692 نفر بوده است.