بيانيه اداره مجله اورال در همايش شهيد مزاری و حقوق شهروندی بمناسبت 21 مین سالگشت شهادت بابه مزارى

 بار ديگر ماه حوت سررسيد و سرماى سوزناك فراق فريادگر عدالت و حق طلبى جانها را سرد و بى حس نمود . بيست و يكسال از آن روزهاى غم انگيز و دردناك مى گذرد . ايام پر اضطرابى كه ناباورانه ابرمرد استوارى و مقاومت را در هم پيچيد وبا خود برد ولى تاريخ ساز بشريت شد . اداره مجلهء فرهنگى - اجتماعى اورال ، بيست و يكمين عروج خونين ابرمرد استوار دلاورى و رادمردى را به تمام بشريت آزاديخواه ، تسليت عرض مينمايد. 

پس از بيست سال تحمل درد فراق و دورى جگر گوشه اش ، بزرگ مادر استوار زمانه نيز ، به فرزند برومندش پيوست و به وصال عزيزانش رسيد . اداره مجله اورال با تجليل از اين مادر مهربان و مكرمه كه در دامان پر مهرش فرزند دردانهء گيتى را پديد آورد و چنان پرورش داد كه نام و نشانش عالمگير شود ، ياد و خاطرهء مادر صبور شهيد مزارى را گرامى ميدارد و به روح بلند آن مؤمنه محترمه درود و رحمت اتحاف هديه مينمايد .

ماه حوت آبستن حوادث بزرگ در تاريخ معاصر افغانستان است . قيام مردم هرات در ٢٤ حوت ١٣٥٧ رخ داد كه نقطه عطفى در تاريخ مبارزات مردم افغانستان است . تخريب تنديس هاى عظيم سرخ بت و خنك بت معروف به بتهاى بودا در باميان بدست دژخيمان ضد فرهنگ و تمدن نيز در ماه حوت بوقوع پيوست .

دو جنايت بس عظيم كه لكه ننگ آن بر پيشانى تاريخ سياه عاملان خواهد ماند و خلأ جبران ناپذير آن تا ابديت احساس خواهد گرديد .

مزارى مرد شجاعت و دلاورى كه تمام هستى خود را فداى آرمانهاى والاى انسانى اش نمود.

عظمت و ارزش انسانى هر فرد بسته به انديشه هاى اوست . قافله سالار ريسمان بدوشان و فريادگر انحصارشكنى انديشه هاى بس تابناك و انسان پسندى داشت كه هر انسان منصف و آزاده ايى را به تأييد و تمجيد وا مى دارد.

اينك به مهمترين محورهاى انديشه شهيد والامقام و چند ويژگى شخصيتى وى اشاره مى گردد.

مبارزه با ظلم و تبعيض:دردمند درد آشنا از همان طفوليت و نوجوانى و آگاهانه تر در دوران خدمت سربازى فقر و محروميت تحميل شده بر ملت بهمراه تبعيض و تحقير را درك و لمس نمود . بهمين خاطر هميش قاطعانه در برابر ستمگرى و بيدادگرى بپا مى خواست و جانانه مقابله مى كرد . مزارى سرشار از درد بود ، درد محروميت ، درد محكوميت كه قرنها بود بر جان و جهان مردمش جارى و مسلسل بود و او برعليه اين دردهاى استبدادگريانه عصيان كرد و خروش ملتش را نيز به جوشش درآورد . او نه تنها حاضر به پذيرش ظلم و تبعيض نبود بلكه بر ديگران نيز روا نمى داشت . برترى قومى و زبانى و نژادى را مردود مى دانست و به تساوى حقوق همگان اعتقاد داشت .

عدالت خواهى و حق طلبى:شهيد مزارى بحق شهيد عدالت نام گرفته است . او در زمانه تاريك بيعدالتى و حذف واقعيتهاى عينى جامعه فرياد عدالت خواهى و حق طلبى براى همهء افراد كشور سر داد . عدالت خواهى مزارى بزرگ برگ زرينى در تاريخ معاصر افغانستان است كه درخشان باقى خواهد ماند . شهيد راه عدالت و حق طلبى نابرابريهاى قومى و اجتماعى را از موانع اساسى نابسامانيها و بدبختى ها جامعه مى دانست و نظام عادلانه وسيع البنياد را كه شامل تمام اقوام و اقشار ملت شود را ، يگانه راه حل اساسى به شمار مى آورد . او به حق طلبى و دفاع از حقوق مردم افتخار مى كرد " من افتخار مى كنم كه مدافع مردم خود هستم و براى آنها حقوق مى خواهم "

حق تعيين سرنوشت:استاد شهيد براى تمام مردم افغانستان حق تعيين سرنوشت قايل بود و مشاركت همگانى و اهتمام مردمى در تعيين سرنوشت را ضرورى مى پنداشت . او بهترين راه سرنوشت كشور را برگزارى انتخابات آزاد و سرتاسرى با نظارت جامعه جهانى مى دانست . " راه بيرون رفت ، مسئله انتخابات است كه مردم رأى بدهند و آنهم به نحوى كه حقوق همهء اقوام ، احزاب و مليتها در نظر گرفته شود.

حكومت فدرال:در كشورهاى كثيرالمليت با تنوع قومى و زبانى ، سيستم حكومتى فدرالى بهترين روش اداره است . شهيد مزارى فدراليسم را باعث زدودن انحصارگرى و ديكتاتورى و مناسب ترين ساختار سياسى براى تأمين حقوق شهروندان مى دانست . تجربه حكومتهاى فدرال در دور و نزديك نشان داده است كه عدالت اجتماعى و حقوق شهروندى بهتر تأمين مى گردد و مشاركت ملى بيشتر عملى مى شود . فدرالى شدن باعث تقويت وحدت ملى و اشتراك حداكثرى در سرنوشت و اداره كشور خواهد شد . "ما سيستم فدرالى را كه در آن حقوق همه مردم افغانستان رعايت شده و سيستم انحصارى قدرت را درهم مى شكند مناسب ترين ساختار براى آينده سياسي افغانستان مى دانيم . در سيستم فدرالى حقوق مليتها بهتر تأمين خواهد شد ." -- وحدت ملى و همبستگى ملى : شهيد سترگ ، اعتقاد راسخ به وحدت و يكپارچگى مردم افغانستان داشت و آنرا مهمترين اصل و تهداب زير بنايى كشور بحساب مى آورد . با آن شرايط دشوار جنگى و رقابتهاى تنظيمى با تمام اقوام و اقشار ديدارها داشت و به همگان اصل مهم وحدت ملى را گوشزد ميكرد . " وحدت ملى را ما در افغانستان يك اصل مى دانيم .

تعريف انسانى از سياست:در دهه هفتاد خورشيدى كه شهيد مزارى در زمرهء رهبران كشور بود وى ديدگاه متفاوتى از سياست و قدرت سياسى تبارز داد كه در نوع خود منحصر بفرد بود . او قدرت و سياست را براى برابرى جامعه و هم گرايي ملى و نزديك شدن طبقات مختلف بكار مى برد . وى سياست را ابزار خدمت به مردم و تحقق خواسته هاى برحق ملى مردمى مى ديد و از آن نه براى جاه طلبى و ثروت اندوزى و تفاخر استفاده ميكرد بلكه براى برآوردن آرمانهاى بلند صدها ساله مردم بكار مى گرفت . سياست مزارى شهيد در عين پختگى و پويايى ، ساده و مردمى بود .

پايبندى به حقوق شهروندان و حقوق زن:شهيد ارجمند هميشه در گفتار و كردارش مدافع حقوق مردم بوده است و با معيارهاى متناسب و عدالت گستر خواهان اجرا و اعطاى اين حقوق براى همه بوده است . " ما حقوق همه مردم افغانستان را بر پايه نفوس و به تناسب حضورشان در صحنه هاى جهاد مى خواهيم " در مورد حقوق زن كه در آن زمانه رهبران جهادى براى زنان حق و حقوقى قايل نبودند شهيد مزارى بر تساوى حقوق زن و مرد تأكيد داشت و جايگاه خاصى برايشان قايل بود . " زنان از همه حقوق انسانى برخوردارند و ميتوانند در همه عرصه هاى زندگى اجتماعى - سياسي كشور فعال باشند ، انتخاب شوند و انتخاب كنند .

دورى از پديده هاى اختلافات برانگيز و تشنجات زا:وى معتقد بود كه جامعه را نبايد با خط بنديها و تقسيم كردن و بوجود آوردن حساسيت هاى تصنعى تخريب و تضعيف نمود . او به عمده كردن اشتراكات و ترويج همگرايي ايمان داشت و اختلاف اندازى و تفرقه گرايي را بازى و منفعت طلبى شخصى مى دانست . بطور نمونه در مورد مسئله مذهبى صريحا اعلام داشت : " من هيچ وقت نه شيعه گفتم نه سنى ، نه بعداز اين هم مى گويم ، چون شيعه و سنى و اين مسائل بازى است .

در مورد ويژگى هاى مثال زدنى شهيد استاد مزارى هم ميتوان به چند مورد نمونه اشاره كرد :

شجاعت و دليرى:دوست و دشمن ، همه و همه به اين خصال برجسته وى اعتراف دارند و بى باكى و قهرمانى وى را مى ستايند .

ساده زيستى :سرتاسر حيات اين سردار سرفراز با تواضع و خشوع و پاكدامنى روبرو بوده است . چنان ساده و صاف و بى آلايش زندگى كرد كه سكبال از مال و منال دنيا رخت بربست ، با آنكه قدرت و توانمندى و اختيار بيت المال در دستش قرار داشت . مزارى و خانواده اش در اين خصيصهء كم نظير با تمامى رهبران و مسئولان تفاوت اساسى دارد . او واقعا پاك زيست و پاكيزه خاندانش را نگاه داشت .

صداقت و درستكارى:مزارى امين مردم بود و ملت بدو اعتماد كرده بودند و او امانت دار صالح بود . فرد با صداقت و خدمتكارى بود كه همه چيزش با اخلاص در خدمت مردم و سرزمينش قرار داشت .

استقامت و پايدارى:در تاريخ معاصر افغانستان كمتر فردى را بسان مزارى مقاوم ميتوان پيدا كرد كه تا آخرين رمق حيات و واپسين قطره هاى سرخ خون ايستادگى و استقامت نمايد . همانگونه كه با عمل نشان داد " من تا آخرين لحظه در كنار مردم مظلوم غرب كابل خواهم بود و در آخر سرنوشتم يا اسارت است يا شهادت .

مردمى بودن و مردم دارى:اين ويژگى خاص بر همه آشكار است . چه در آنزمانهء سخت و هولناك كه مردم پروانه وار بدورش جمع بودند و چه حال سالها پس از مرگ با افتخارش كه بشريت تشنه انديشه و افكار انسانى اش هست و نقطه اتصال و اجتماع مردم در بسيارى از نقاط گيتى گرديده است .

در خاتمه اداره مجله اورال همگان را به تعقل و تفكر و تأمل در انديشه هاى بزرگ استاد شهيد عبدالعلى مزارى فرا ميخواند و امنيت ، صلح ، ثبات ، رفاه ، عدالت گسترى را در پياده شدن آرمانهاى والاى او مى داند.