آلودگی هوای کابل، معضلی که کسی در قبال آن احساس مسوولیت نمیکند
کابل شهری که در حدود شش میلیون نفر را در خود جا داده است، هوای آلودهی آن باشندگان این شهر را میآزارد و از آنان قربانی میگیرد. عمدهترین منبع آلایندهی هوا در شهر کابل دود تولید شدهی ناشی از مواد سوختی مانند ذغال سنگ، چوب و سایر مواد محروقاتیاند که کابلیان برای تسخین خانههای خود در فصل سرما از آن کار میگیرند.
هنوز که با رسیدن زمستان چند روزی فاصله داریم و تمام بخاریهای خانهها هم فعال نشده است، صبح و شام دود غلیظ بخاریهای خانهها عابران کوچه را در حدی اذیت میکنند که عبور و مرور را دشوار میکنند.
پیشبینی میشود که در زمستان امسال کابل، آلودگی هوا بیشتر از سالهای گذشته شدت یابد. در سالهای قبل اداره محیط زیست فعال بود. بر بیشتر بخشها نظارت داشت و محدودیتهای را برای جلوگیری بیشتر هوا وضع کرده بود. از ورود بیرویه ذغال سنگ جلوگیری میشد. مراکزی که دود انبوه تولید میکردند، وادار به نصب دستگاههای تصفیه شده بودند. بر تیلهای بیکیفیت محدودیت وضع کرده شده بود و تا حدودی جلو استفادهی بیرویه آن گرفته میشد.
اما اکنون که طالبان زمام امور را به دست دارند، به نظر میرسد نه ادارهی محیط زیست به مسوولیت خود رسیدگی میکند و نه هم سایر ادارات در زمینه توجه دارند. موترهای بیشماری ذغال سنگ که منبع تولید دود اند، به شهر سرازیر میشوند. مردم هم به دلیل مناسب بودن نرخ ذغال سنگ برای گرم کردن خانههای شان آن را میخرند.
آلودگی هوا بر زندگی انسانها و حتی بر سایر موجودات زنده تأثیرات فوقالعاده منفی دارد. از اثر آلوده بودن هوا انسانهای زیادی به انواع بیماریهای کشنده مبتلا میشوند و افرادی زیادی هم به همین علت جانها خود را از دست میدهند. مخصوصاً کسانی که بیماریهای تنفسی دارند، در معرض خطر جدی قرار دارند.
عدم آگاهی مردم در بلند رفتن میزان آلودگی هوا تأثیر زیادی دارد. بیشتر مردم به صورت دقیق و علمی نمیدانند خطرات آلودگیهای هوا با جان و زندگی شان چه میکند. برخی آگاهان صحی بر این باور استند که آلودگی هوا قربانیهای فراوان از مردم میگیرند. به همین علت به آن نام «سونامی خاموش» را دادهاند.
اکنون سوالی که مطرح میشود اینست که آیا طالبان به عنوان کسانی قدرت را به دست دارند و در برابر زندگی و جان مردم مسوول اند، برای جلوگیری از این چالش کشنده چه تدبیری در نظر دارند. اگر تا هنوز اقدامی نکردهاند، هنوز هم فرصت اندکی که باقیست چه اقداماتی در نظر دارند.