چطور حملات تروریستی داعش به اروپا برگشت؛ نقش طالبان در گسترش این حملات در آینده
بسیاری از کشورهای اروپایی شاهد تشدید الگوی عملیات تروریستی فردی یا عملیات موسوم به «گرگ تنها» بودهاند. در بریتانیا، یک عنصر افراطی - انگلیسی تبار سومالی - در ۱۵ اکتبر نماینده محافظه کار دیوید آمیس را هدف قرار داد، چنانچه پلیس در بیانیهای اعلام کرد که «چاقوکشی» ایمز «یک حادثه تروریستی است»، و اشاره کرد که «اولین عناصر تحقیقات انگیزه احتمالی مرتبط با افراط گرایی را نشان میدهد.»
این حمله تروریستی دو روز پس از حمله تروریستی دیگری رخ داد که در شهر کنگسبرگ ناروی در سیزدهم همان ماه رخ داد و منجر به کشته شدن ۵ نفر و زخمی شدن دیگر افراد شد، زیرا عنصری افراطی با استفاده از تیر و کمان حمله کرد. به دلیل گرایشهای افراطی وی مدتها تحت نظارت ادارات مربوطه بوده است. «این افزایش چشمگیر عملیاتهای تروریستی در برخی از کشورهای اروپایی، باعث طرح سوالاتی زیادی در مورد دلایل تکیه مجدد سازمانهای تروریستی بر الگوی عملیات فردی و ویژگیهای عاملان این عملیات یا آنچه آنها «گرگهای تنها» نامیده اند، میشوند.
آنچه در این زمینه قابل توجه است، افزایش سرعت عملیاتهای تروریستی انفرادی است که وابسته به اصطلاح «گرگ های تنها» در برخی کشورهای اروپایی از پایان سال ۲۰۲۰ است، زمانی که این کشورها شاهد سه عملیات تروریستی بودند که با حمله پاریس آغاز شد. در ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، حملهای توسط یک پناهنده پاکستانی تبار انجام که منجر به زخمی شدن چهار نفر در مقیاس متفاوت شد، سپس حمله تروریستی که در نیس، جنوب فرانسه در ۲۹ اکتبر همان سال رخ داد، که منجر به کشته شدن سه نفر شد. سومین حمله تروریستی در وین پایتخت اتریش در دوم نوامبر سال گذشته رخ داد و منجر به کشته شدن دو نفر و زخم برداشتن ۱۴ نفر دیگر، این حملات در پی فراخوانهای مختلف رهبران برخی از سازمانهای تروریستی برای هدفگیری شهروندان کشورهای اروپایی و همینطور منافع غرب در خاورمیانه صورت گرفت. تشدید پدیده عملیات فردی در برخی از کشورهای اروپایی را با توجه به علل گوناگون و انگیزه که از قبل معلوم است میتوان توضیح داد.
اعضای داعش در اروپا با انجام این حملات، پاسخ مثبت به درخواست، سخنگوی رسمی داعش، ابوحمزه القرشی، که در پیامهای مستقیم از آدرس سازمان تروریستی داعش از افراد شان که وی از آنها بنام «مخاطبان سازمان» یاد کرد. این پیام صوتی در ۲۸ مه ۲۰۲۰، توسط القراشی، که در آن از استراتژی جدیدی این گروه تروریستی برای مقابله با تحولات که قبلاً به واقع پیوسته را نیز مروری کوتاهی نموده و آن را «دورههای ناتوانی» نامید، که وی این استراتیژی جدید داعش را بنابر تحولات جدید با گسترش دامنه عملیات تروریستی، به ویژه در کشورهای اروپایی، با تمرکز بر «عملیات ابتدایی» با شیوه گردن زدن یا کشتن با استفاده از سلاحهای سبک مانند چاقو و غیره مطرح کرده بود. در حالی تلاش شود تا بیشترین تعداد ممکن از شهروندان و نیروهای امنیتی و منافع اقتصادی اروپاییها مورد هدف قرار بگیرند. داعش این سبک جدید از حملات تروریستی را «گرگ های تنها» نامید. سازمان تروریستی داعش این شیوه جدید را به منظور انتقام از کشورهای اروپایی اعلان کرد که زمینه دور زدن اقدامات و تدارک قبلی سازمانهای استخبارات اروپایی را که متمرکز به خنثیسازی پیشاپیش حملات تروریستی به سبک همیشگی بود را ایجاد کردند. شیوه و سبک عملیات «گرگهای تنها» تفاوت چشمگیری با حملات انتحاری و انفجاری این گروه از سال ۲۰۱۴ تا سال ۲۰۲۰ داشت. گروه تروریستی داعش با این شیوه در پی عملیاتهای موفق بودند تا حضور و وجود خودشان را آشکار نموده باشند.
همچنین این یک واکنش نیز بود به کشتن سران داعش در طی حملات که کشورهای اروپایی در آن نقش برجستهای ایفا کردند. چنانچه اروپاییها یکجا با ایالات متحده آمریکا، عراق و برخی از قدرتهای منطقهای در خاورمیانه در اجرای بسیاری از آنها مشارکت داشتند. که نتیجهی همین عملیاتها بسیاری از رهبران ردههای اول و دوم این گروه تروریستی همگی کشته شدند. که آخرین آنها رهبر «داعش-شعبه غرب آفریقا» ابومصعب البرناوی بود که مسولین در حکومت نیجریه مرگ او را در ۱۴ اکتوبر اعلام کردند. همینطور ابوعمر الخراسانی، یکی از مهمترین رهبران دیگر این گروه در «شعبه خراسان» در افغانستان، در ۲۶ سپتامبر همزمان با دستگیری بسیاری از رهبران دیگرش کشته شد. بدون تردید از دست دادن این رهبران، علت اساسی بود که داعش بر هدف قرار دادن کشورهای اروپایی از طریق عملیات تروریستی انفرادی که پیشبینی یا ردیابی آنها دشوار است، تمرکز کرده است.
روی همرفته تداوم این حملات تلاشی برای به دست آوردن مجدد نفوذ و اثبات قدرت داعش نیز است . در عین حال رهبران داعش معتقدند که آغاز فراخوانها برای انجام عملیات تروریستی انفرادی و سازماندهینشده میتواند داعش را به عنوان یک گروه غالب و متحرک و فعالتر در جهان نشان دهند. این درحالیست که در اکنون تواناییهای این گروه به شدت کاهش یافته است. پس از سقوط البغوز در مارچ ۲۰۱۹ و فروپاشی حاکمیت آن بر یک جغرافیایی راضی و کشته شدن بسیاری از رهبران آن از جمله ابوبکر البغدادی، تواناییهای جنگی و عملیاتی این گروه به شدت کاهش یافته است.
بنابرین این گروه با جلب توجه برخی از افراد در میان پناهندگان و کسانیکه ذهنیت آنان آمادگی و ظرفیت مفکوره داعش را دارند و یا انتقال افراد خود آنان در قالب گروههای مهاجر به کشورهای اروپایی، به منظور تداوم حملات و همچنان دور زدن تدابیر امنیتی شدید که از سوی نهادهای امنیتی در آن کشورها اجرا میگردد. قبلا نیز در جریان مهاجرت افغانستانیها به اروپا، برخی عناصری متعلق و شناخته شده از سازمانهای تروریستی و داعش شناسایی شده است که این باعث شد تا رئیس آژانس کنترل مرزهای اروپا ، فابریس لگری در ۲ سپتامبر سال گذشته بر «نیاز کشورهای اروپایی به محافظت از خود در برابر پذیرش افراد مرتبط با سازمانهای تروریستی» تأكید كنند. در جریان انتقال شماری از افغانستانیها به اروپا در طی دوماه اخیر نیز گزارشاتی از حضور و توقیف تعدادی از عناصری تروریستی در برخی از کشورها گزارش گردیده است. بنابر گزارشات متعددی در جریان انتقال مملو از هرج و مرج، نیروهای طالبان مستقر در دروازههای دخولی میدان هوایی کابل شماری زیادی از افرادی مورد نظر خودشان را عبور و توسط طیارات عامل پناهجویان به کشورهای مختلف اعزام نمودهاند. همچنین بنابر گزارشات رسیده از کابل در طی بیشتر از یکماه گذشته، توزیع پاسپورت و بقیه اسناد افغانستانی به غیر افغانیها منجمله پنجابیهای پاکستان به شدت جریان دارد که این وضعیت نیز در انتقال افرادی متعلق به گروههای تروریستی و گسترش این حملات در آینده در کشورهای اروپایی و غربی بیشتر از پیش متصور است. همینطور سلطه طالبان بر افغانستان بقیه گروههای تروریستی نیز امیدوار و متحرکتر خواهند ساخت تا بر اقدامات خشونتبار و تروریستی خویش سرعت و جهش بیشتر بدهند. چنانچه پس از سلطه طالبان بر کابل، حملاتی تروریستی در پاکستان به شدت افزایش یافته است. همینطور بنابر گزارشها از مصر چندی قبل متخصصین امنیت ملی عربی در طی یک سمینار در قاهره، سلطه طالبان بر افغانستان را باعث تقویت گروههای تروریستی در برخی از. کشورهای عربی قلمداد و ابراز نگرانی کردند. در عین حال برخی کشورهای همسایه افغانستان که خلاف تمام سنخیت اجتماعی و فرهنگ مردمیشان با گروه طالبان روابط تنگاتنگ ایجاد و در دفاع و تطهیر این گروه تبلیغات و گزارشات دروغ مطبوعاتی منتشر میکنند. بعید نیست که در آینده در گسترش حملات تروریستی در اروپا و برخی نقاط دیگر در جهان و همینطور قاچاق و ترافیک مواد مخدر پلان و قول قرارهای نداشته باشند. بنابرین سلطه غیر قانونی طالبان بر افغانستان جهان را ناامنتر ساخته و با تداوم هر چه بیشتر این سلطه آینده جهان از ناحیه ی حوادث خشونتبار و تروریستی و قاچاق و گسترش مواد مخدر تلختر از گذشته رقم خواهد خورد.